Üniversite sınavı geldi çattı

International Hospital İstanbul’da görev yapan Psikolog Ferahim Yeşilyurt sınava hazırlanan öğrencilere “kaygıdan uzak” ve gevşetici öneriler sunarken, aileleri de bu konuda aydınlatıyor:

Aslında dozunda kaygı korkulmayacak bir durumdur. Hatta itici ve motive edici bir güce bile sahiptir. Kısacası kaygı hepimiz için belirli oranda yararlıdır. Elbette aşırı kaygı duymak çok sağlıklı değildir Ancak çok büyük fiziksel yada ruhsal bir hasara da yol açmaz.Bugünlerde kaygıyı en iyi tanıyanlar şüphesiz üniversite sınavına yoğun bir şekilde hazırlanmakta olan öğrenciler. Kimi motive edecek derecede kaygı duyarken, kimi için hayatını karabasana çevirecek kadar yoğundur sınav kaygısı.

Neden Önemlidir?
Sınav kaygısı özellikle son yıllarda psikoloji alanında daha fazla ilgi görmektedir. Bunun en önemli nedeni elbette “yüksek düzeyde akademik başarı beklentisinin” öğrenciler üzerinde ilkokuldan itibaren yoğun bir baskı oluşturmasıdır.
Yapılan bir araştırmaya göre sınav kaygısının her 5 öğrenciden birini olumsuz derecede etkilediği saptanmıştır ki bu yüksek ve ciddiye alınması gereken bir orandır.

Sınav kaygısı öğrencilerin sahip oldukları potansiyeli ortaya çıkarabilmelerini engellemekte ve zaman zaman öğrenimlerini yarıda bırakmalarına neden olmaktadır. Sonuç olarak da öğrencilerin gelecekteki yaşam tercihlerini ve mesleki kararlarını etkilemektedir. Sınav kaygısı öğrencilerin daha düşük puanlar almasına yol açmakla kalmayıp, kişilerin iş dünyasındaki başarı grafiklerini de olumsuz etkilemektedir. Bu kişiler, düşünsel yeteneklerini yeterince ortaya koyamadıklarından daha düşük statülü , değerlendirme ve rekabetin daha az olduğu mesleklere yönelebilmektedirler.

Nasıl Tanınır?
Bir sınava girmeden günlerce önce sınavı başarıp başaramayacağınız kaygısı beyninizi aşırı meşgul ediyorsa ve yoğun bir kaygı hissediyorsanızBu kaygı gündelik işinizi bozuyorsa,Uykularınızı ve yeme davranışlarınızı etkiliyorsa, neredeyse başka bir şey düşünmüyorsanız sınav kaygısına adaysınız demektir.

Nasıl Etkiler?
Sınav kaygısının en büyük etkisi dikkat üzerinde olmaktadır. Sınav öncesinde ve sınav esnasında tamamen sınav üzerine yoğunlaşması gereken dikkat , kişinin kendi düşünceleri ve sınavın olası olumsuz sonuçları nedeniyle dağılmakta ve dolayısıyla kişinin performansını düşürmektedir.

Sınav Kaygısını Artıran Olumsuz Düşünceler Nelerdir?
- Kesinlikle başarılı olamayacağım!
- Ya başarısız olursam!
- Yeterince çalışmadım! (Kendini suçlama)
- Sınav süresi çok kısa, ne yapacağım?
- Hiç bir şey hatırlamıyorum
- Arkadaşlarım başaracak, ama ben başaramayacağım
- Sınav sonuçlarım kesin felaket gelecek
- Ailem ve yakınlarımı hayal kırıklığına uğratırsam
- Ölsem de kurtulsam
- Kazanamazsam asla bir daha bu sürece dayanamam

Vücutta Ne Gibi Değişiklikler Olur?
- Çarpıntıları ve düzensiz kalp atışları
- Düzensiz solunum ve hava açlığı
- Ellerde titreme ve vücutta ateş basması hissi
- Baş dönmesi ve bayılma hissi
- Kas yorgunlukları
- Uyuşma ve titremeler
Bu fiziksel belirtilerin özel bir anlamı yoktur. Dikkatinizi bedeninizden uzaklaştırdığınızda burnunuzdan birkaç kez derin nefes aldığınızda hafiflerler

Kaygıyı Azaltmak İçin Pratik Uzman Önerileri:

* ZAMANINIZI PLANLAMAYA ÇALIŞIN
Kaygı zaman düzensizliklerine yol açar ve bu da kaygıyı daha da arttıran sonuçlara neden olur

* HAREKET BOZUKLUKLARINA KARŞI KOYMAYA ÇALIŞIN
gerginlik bizi aşırı hareketliliğe veya donukluğa itebilir. Sınavın çok yaklaştığı günlerde beklenilen tersine daha çok ders çalışmak yerine fiziksel aktiviteleri artırmak, hatta eğlenceli sporlara zaman ayırmakta yarar var.

* KAYGIYA KARŞIT HOŞLUKLAR YARATMAYA ÇALIŞIN
Negatif duyguların karşısına pozitifleri koymak önemli bir yöntemdir. Zevk aldığımız şeylere ve hobilerimize hafta içinde en az birkaç saat ayırmalıyız. Sinema yada açık havaya çıkmak da gerginliği azaltır. En önemlisi de enerjiyi ve olumluluğu artırır.

* EKSTRA SORUNLAR EDİNMEKTEN KAÇININ
Yaşamınızdaki çatışmalardan kaçmak ve diğer sorunları ertelemek, yani sınav stresinize başka stresler eklememek önemlidir.

* BESLENMENİZE DİKKAT EDİN
Şekerli gıdaları aşırı almak yerine düzenli beslenmeyi tercih etmelisiniz. Vitamin özellikle de B vitaminin kullanılması yararlı olabilir.

Kullandığım İlaçları Bırakmalı Mıyım?
Sınavdan bir iki gün önce psikiyatrik bir ilaca başlamak bizi beklenmedik yan etkilerin sonuçları ile karşı karşıya bırakabilir. Ancak daha önceden kullanmaya başladığınız bir ilacı bırakmanıza gerek yok.

Ailelere Öneriler:
- Çocuğunuzun geleceği konusundaki endişeleriniz çocuğunuza da yansıdığında kaygısı artacaktır. Bu nedenle öncelikle aileler kaygılarını azaltmaya çalışmalıdırlar
- Çocuğunuzdan beklentilerinizde gerçekçi olmaya çalışın (sözel bölümü bitiren bir öğrenciden tıp fakültesini kazanmasını beklemeyin)
- Bu zor dönemde çocuklarınıza anlayışlı ve destekleyici davranın- Çocuğunuzu hiçbir zaman başka çocuklarla kıyaslamayın.
- Çocuğunuzu taktir edin ve mutlaka geçmişteki başarılarını vurgulayın.